Thursday, December 2, 2010

VERBS IN GURUNG LANGUAGE

 आरे दि=छैन त्
 आरे=छैन
 आरेगो=छैन हो वा छैन पो
 आरेब्=नभएत्
 आरेमै=नभएर वा नहुंदा
 आरेस्या=नभए
 उतेँद्से=माथि रiख्नु(ढकनि)
 कँ=छाप्नु(छापा मार्नु)
 काहाब्=समात्ने,काहाइ=समातेर्,काहाम्=समात्छ्
 कि=फुट्नु(म्)
 किउब्=लिने
 कुटि=खुम्च्याउनु
 कुब=ओढ्ने,
नोह्र्ले=बोक्ने
 कुलद्=पठाउ,
कुलम्=पठाउँछ्,
कुइदे=पठाइदे
 कुविइ=उचाल्नु
 कृ=नुहाउनु
 केते=कराउनु(म्)
 केते=खटाउनु
 केह्सी=थर्काएर्,केहेब्=थर्काउनु
 कोब्=बुझ्ने
 कोरेया=घोप्टाउनु,कुरि=घोप्टनु
 क्याँशि=टिपेर्
 क्याबा=चिलाउनु वा गाड्नु(ता)
 क्युइब्=जोख्ने,कुइसि=जोखेर्
 क्योँद्=भाग्(दौडि),क्यु=दौडनु
 क्योब्=जोत्ने
 क्राउ=कुहिनु
 क्रीङ्बा=कराउनु
 क्रीहिम्=मिल्छ,क्रीहिइ=मिल्यो,क्रीहिल्तुम्=मिल्नुपर्छ्
 क्रेउ=चढ्नु
 क्रोसुम्=रुन्छ्,क्रोधि=रुनु,क्रोना=रुउ,क्रोसि=रोएर्,आक्रोध्=नरोउ,क्रोध्=रो
 क्लेउ=चिर्नु वा तास्नु
 क्ल्योंब्(प्ल्योंब्)=खेल्ने
 क्वे=पत्याउनु
 क्ष्याउँब्=मिसाउने
 खiबा=सक्नु,
खाँइ=सकियो
 खब्=आउने
,खम्=आँउछ्
 खाब्=भर्ने
 खित्से=हाछ्युँ गर्नु(म्)
 खिब=बाँध्ने
खिलन्=किन्न
 खुम्=मनपर्छ्,ख्वोइ=मनपर्‍यो,खुमए=मनपर्दा
 खेब्=पढ्ने
 खेर्=कुनै चिज चल्नु(म्)
 खोरब्=जम्मा गर्न,खोरम्=जम्मा गर्छ
 खोल्प्=उमाल्नु(म्)
 ख्याप=फ्यांक्नु(म्)
 ख्याबा=टाल्नु ख्याब्=लगाउने
 ख्युङ्ब्=खोक्ने(ता)
 ख्रुद्=धो,ख्रुथिले=धुऔंला,ख्रुब्=धुने,ख्रुइ=धोयो
 ख्रोब्=जलाउने वा पोल्ने
 ग्नि=जिस्क्याउनु
 ग्लुब्=किन्न(ता)
 घुरि=लड्नु,घुरियाद्=लड्ला
 ङिबा=डराउने
 ङुते=तिर्नु(ति)
 ङे=कुहिनु(म्) ङेङा=खोछे थाप्नु
 ङेङेल्=छक्क पर्नु(म्)
 ङेम्=मान्छ
 ङेह्=पोखिनु
 ङ्याशि=बेरेर्(म्)
 ङ्योँब=फलाक्ने वा उच्चारन गर्ने
 ङ्योबा=पल्कनु(ता)
 ङ्योसम्=चिन्छ
 ङ्रीब्=हाँस्ने
 ङ्हाब्=लाग्ने
 च उ(ट्वीउँ)=तान्नु
 चब=खiने,च-द दि=खाउ त्
 चाब्=नङ्ज्ञाउनु
 चारमिब्=चम्किरहने,चारमिनो=चम्किरहोस्
 चि=सोच्नु
 चिबा=टोक्नु
 चिबा=सम्झनु
 चुँब्=भुक्ने वा नयाँ काम को थालनी गर्ने
 चुउँ=बाड्नु
 चुउङ्ब्=बेच्ने
 चुसे=भाँचिने,चुसि=भाँचेर्
 चेब=टोक्नु
चैहिदिब्=चाहिने,
चैहिदिसि=चाहिएर्(ने)
 च्यिह्ब=सम्झनु
 च्युँ=थुन्नु
 च्योद्(ङ्योद्)=हेर
 छसि=चारआउनु
 छेदो=लगाउनु वा पहिर्याउनु
 छेब्=पुकiर्ने
 जोड्दिम्=जोडिदिन्छ्(ने)
 झ्योंन्(च्योन्)=हाल्नु
 टङ्बा=सुन्निनु वा छुट्टिनु(त)
 टिम्=बस्छ्,टिद्=बस्
 टोसि=जितेर्,टोब्=जित्छ्
 डुँब्=पिट्ने  डुँला=पिटिसक्नु
 तँब्=छान्ने
तब=हुने,तम्=हुन्छ,तमए(तबा)=हुंदा,तबै=हुँदै,तै=भयो
 तरब्द्से=बित्नु
 तारबा=काम्नु
 ति=जोगाउ नु
 ति=फुट्नु
 तिमीब्=ओछ्याउने,
तिमीनदि=ओछ्याइदे
 तुल्=बेल्नु(म्)
 तुहुँ=कमाउने
 ते=निकाल्नु(म्)
 तेँनाद्से=तला झार्
 तेत्सि=झर्नु(म्)
 तोँतेँद्से=बन्द गर्
 तोँमाद्से=खोल्नु
 तोउब्=थाप्ने,तोउ=थापुं,तोन्=थाप्
 तोब्=भेट्ने,तोदो=भेट है
 त्ँ=उठाउनु
 त्वि=झिकाउनु
 त्वोँब्=रमाउने,त्वोँयाजे(त्वोंइ)=रमायो
 त्वोबा=फर्कने,
त्वोम्=फर्कन्छ्
 त्सेनो=बाहिर जा(म्)
 थरदी=छोड्दे
 थाइ=पख
 थाउ=हान्नु(गोरु ले हान्नु)
 थु=सिउने(म्)
 थुन्=पिउ,थुम्=पिउँछ्,थुसि=पिएर्,थुब्=पिउने,थुइ=पियो
 थुब्=काट्ने
 थेंन्=राख्,थेंसि=राखेर,थेंब्=राख्ने
 थेहेब्=सुन्ने,थेत्=सुन्
 थोइ=चोर्नु,
 थ्याब्=सहनु(म्)
 दाम्-बा=छान्नु(ता)
 दोङ्बा=मिसाउनु(ता)
 नदिब्=दुख्ने,
नदिम्=दुख्छ्,
नदि=दुख्,
नसि=दुखेर्
 नब्=पiल्न्,
नल आख्=पल्नसक्दैन्
 नला=चोट लाग्नु
 नाइ=थकाइ मार्यो
 नाङ्बा=थिच्नु(ता)
 निसुसि=
 नोब्=बोक्ने
 नोह्ँब्=बिग्रने,
नोह्ँइ=बिग्र्यो
 न्युब्=पग्लने(म्)
 न्ह्युब्=सोध्ने
 पँमु=भिजाउनु
 पर्दिम्=पर्छ्(ने)
 पह्ँयु=भर्ने
 पाउ=गाड्नु
 पापा=बढ्नु(म्)
 पाम्=बाँड्छ्,पस्कन्छ्
 पाह्र्ब्=फुलेको
 पिब्=दिने,पिनु=देउ,पिस्योदि=देउ है,पिम्=दिन्छ,पै=दे,पिइ=दियो
 पिरा=उड नु,पिरब्=उड्छ्
 पो=साट्नु(म्)
 पोँब्=बोल्ने
 प्युब्=लखेट्ने(म्)
 प्रब्=हिड्ने,प्रशि=हिडेर्,प्रलेन्=हिडौला,प्रद्=नहिड
 प्रीब्=गाउने,प्रीरिमो=गाउने
 प्रीमै=लाग्ने(घाम्)
 प्रीसे=डाम्नु
 प्रेउ=कiट्नु,
प्रेहिब्=काट्ने
 प्रेन्=पर्- ख
 प्र्हिब्=लेख्ने
 प्लाँ(ट्युँ)=पिट्नु,
प्लाँब्(ट्युँब्)=पिट्ने,
 प्लाउ=उखेल्नु
 प्लिङबा=भरिनु(ता)
 प्लितेँद्से=तेर्सो परेर
 रiख्नु प्लेबा=कुल्चनु(ता)
 प्लेब्(प्लाब्)=चिप्लनु
 प्लोहिइअ=उम लनु
प्लोह्ँ=उमाल्नु
 प्ल्हेउब्=अल्छी लाग्ने
 प्वोंब्=बाझ्नु
 फतिए=फुट्यो
 फाखब्=सर्मलाग्ने,फाप्यो=सर्म्लाग्नु
 फाल्निर=हाम्फालेर्
 फिबा=छोडाउने फिब्,
योंब्=जन्मने
 फु=कस्नु,फुक्नु
 फुइसि=बाँधेर
 फुल्=चुहिनु(म्)
 फुल्तुम्=तिर्नुपर्छ
 फेएब्=पुग्नु,फेएइ=पुज्ञो
 फो=घस्नु
 फोक्रीहिन्सी=भोकलगेर्
 फ्याब=पुछ्ने(म्)
 फ्यौल्=फल्नु वा बडार्नु
 फ्रे-द्=खोल्
 फ्रैआजि=छुटाएर्
 फ्रो=चल्नु(म्)
 बापा=पट्ट्याउनु(ता)
 बिद्=भन्,बिइ=भन्यो,बिस्या=भने,बिले=भन्दा,बिसि=भनेर,बिम्=भन्छ्
 बु=लिनु
 ब्यान्बा=खोस्नु(ता)
 ब्योँ=फ्याँक्नु ब्योँला=फ्यालियको
 ब्रो=चाख्नु(ति)
 ब्ला=खोल्नु(बाँधेको खोल्नु)
 ब्लोब=घोंच्ने(ता),ब्लोजि=घोंच्यो
 भयाम्=ल इ -जान्छ्,भोले(भोब्)=लाने
 भौदिब्=भाग्ने,
 मबा=हुँदा
 माक्=चोट्लाग्नु(म्)
 मादिम्=लाग्छ्
 मारा=बाल्नु
 मिहिरे=लाग्ला है(रक्सि)
 मु=छ
 मुना,मुगे=रहेछ
 मुबा=भएको
 मुबे=भैइ
 मुबै=भए
 मुमो=होला
 मुम्-ए=भएछ
 मुराउ=बुज्नु
 मुलम्ज्ञम्=प्रार्थना गर्नु
 मुलो=थियो
 मैइमु=सम्झ्न्छु,
मैइदिमु=सम्झिरहेको छु,
मैदिदो=सम्झदैगर है
 म्याइब्=माटो को डल्ला फुटाउने
 म्यारि=घुम्नु
 म्युब्=बटार्ने(म्)
 म्रेब्=अघाउनु
 म्रोब्=बाल्ने
 म्लेब्=बिर्सने
 म्वोइसि=टेकेर्,
म्वोइ=टेक्यो,
म्वोब्=टेक्ने
 म्हमु=हराउँछ्,म्ह्स्या=हराए
 म्हिए=पाक्यो
 म्होब्=खोज्ने,म्होमु=खोज्छ
म्ह्रोम्=देख्छ्
 याह्ब्=जाने,याह्म्=जन्छ,याह्द्=जा,याहलेयाहले=जाँउ,जाँउ
 यु=तल आउ
 योंम्=पाउछ
 योला=चो-रिएको
 योहोब्=पकाउनु
 राओ=उभिने
 रे-द्=उठ
 रोद्=सुत
 रोम्=सेक्नु
 लङ्=उचाल्नु(म्)
 लम्=गर्छु वा गर्छ्,
आलम्=गर्दैन्
,लसि=गरेर्,लम्-ए=गर्दा,लदिदो=गरहै,लद्=गर्,लसिन्=गरौला
 लाउ=हल्लाउ,लाउब्=हल्लाउने,लाई=हल्लायो
 लावा=तताउनु
 लुब्=झुटो बोल्नु(ता) लुब्=लुकाउने
 लेम्-बा=चाट्ने(ता)
 लोम्=सिक्छ्,लोमिन्से=सिकौला,लोदु=सिकौ,लुले=सिकौ,लोद्=सिक्
 ल्वोइँ=तर्सनु
 ल्हिब्=हान्ने
 ल्होब्=मद्दत गर्ने
 वद्=छाड वा फाल्,
वाथेसि=छोडेर्
 वाँव्=फकाउने,वाँइसि=फकाएर्,वाँम्=फकाउछ्,वाँउ=फकाउ
 वाता,न्हग्वाल्,कोइवाला=पौडी खेल्नु
 विवा(उइमा)=बोलाउनु
 शु(तुहुनु)=रिस्,
सुखब्=रिसाउने
 शु=नुहाउने
 शुल्=झार्नु(म्)
 शेला=बुझ्नु(ज्ञानि)
,शेब्=ज्ञानि(ह्रब सेब तदो)
साङ्ब्=चाहानु(म्)
 सारब्=फुल्ने
 सियाम्=मर्-छ्,सिले=मरे,सोइम्=मार्नु,सिल्=मर्न्,सिद्=मर्,सिब्=मर्ने
 सु=धुनु(म्)
 सुबा=रोप्नु
 सुमिनो=उनिदेउ
 सेदो=कुरा लगाउनु
 सेब्=बुझ्ने
 सोँब्=चोख्याउने
 सोबा=बनाउनु(ता)
 सोब्=बाँच्ने,सोम्=बाँच्छ्,सोना=बाचौं,सोले=बाँचे
 सौं=सुकाउनु
 स्याइ=भेट्टाउयो,
स्याउम्=भेट्टाउंछ्,स्याउब्=भेट्टाउने
 स्याङ्-ग्-यो=पुर्याउनु
 स्यालो=लिप्नु
स्युर्=ढाँट्नु
 स्यो(फ्यो)=ढोग्नु
 स्योमे=नाच्छ्,
स्योंले=नाच्ने
 स्विब्=तरकारी सफा गर्ने
 हुल्=छोप्नु
 हौँब्=भुट्ने
 ह्राउ=छर्नु,ह्राउब्=छर्ने
 ह्राद्=बजा,ह्रावर्=बजेर्
 ह्राम्=आउँछ्
 ह्रीद्=माग्,ह्रीले=मगौंला
 थेमे=आउने(काँहा बाट आउनु)

No comments:

Post a Comment